Việc thể hiện dữ liệu bằng biểu đồ tranh trong một số trường hợp sẽ tốn nhiều thời gian và khó thực hiện.
Ta có thể biểu thị dữ liệu bằng biểu đồ cột như sau: vẽ các cột có chiều rộng không đổi, cách đều nhau và có chiều cao đại diện cho số liệu đã cho.
Khi đọc biểu đồ cột, ta nhìn như sau:
• Theo một trục (trục ngang) để đọc danh sách các đối tượng thống kê.
• Theo trục còn lại (trục dọc) để đọc số liệu thống kê tương ứng với các đối tượng đó.
Cần lưu ý thang đo của trục số liệu khi đọc các số liệu.
Để vẽ biểu đồ cột biểu diễn bảng số liệu, ta thực hiện các bước sau:
Bước 1. Vẽ hai trục ngang và dọc vuông góc với nhau:
• Trục ngang: Ghi danh sách đối tượng thống kê.
• Trục dọc: Chọn khoảng chia thích hợp với dữ liệu và ghi số ở các vạch chia.
Bước 2. Tại vị trí các đối tượng trên trục ngang, vẽ những cột hình chữ nhật:
• Cách đều nhau và có cùng chiều rộng;
• Chiều cao thể hiện số liệu của các đối tượng, tương ứng với khoảng chia trên trục dọc.
Bước 3. Hoàn thiện biểu đồ:
• Ghi tên biểu đồ.
• Ghi tên các trục và ghi số liệu tương ứng trên mỗi cột (nếu cần).
1) Biểu đồ cột dưới đây cho biết thông tin về kết quả học lực của học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung.
a) Học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung xếp loại học lực nào là đông nhất?
b) Trường THCS Quang Trung có bao nhiêu học sinh khối 6 có học lực trên trung bình?
Giải
a) Học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung xếp loại học lực khá là đông nhất (chiều cao của cột này là cao nhất).
b) Học sinh giỏi có 38 bạn; học sinh khá có 140 bạn.
Vậy số học sinh khối 6 có học lực trên trung bình của trường THCS Quang Trung là 38 + 140 = 178 (bạn).
2) Vẽ biểu đồ cột biểu diễn điểm các môn thi tập trung cuối học kì của bạn Lan được cho trong bảng sau:
Môn học
Ngữ văn
Toán
Ngoại ngữ 1
Giáo dục công dân
Lịch sử và Địa lí
Khoa học tự nhiên
Điểm số
8
6
10
6
9
5
Giải
Biểu đồ cột biểu diễn điểm các môn thi tập trung cuối học kì của bạn Lan như sau:
Để so sánh một cách trực quan từng cặp số liệu của hai bộ dữ liệu cùng loại, người ta ghép hai biểu đồ cột thành một biểu đồ cột kép.
Đọc biểu đồ cột kép cũng tương tự như đọc biểu đồ cột, nhưng lưu ý với mỗi đối tượng thống kê, ta thường đọc một cặp số liệu để tiện so sánh sự hơn kém, tăng giảm.
Cách vẽ biểu đồ cột kép tương tự như cách vẽ biểu đồ cột. Nhưng tại vị trí ghi mỗi đối tượng trên trục ngang, ta vẽ hai cột sát cạnh nhau thể hiện hai loại số liệu của đối tượng đó. Các cột thể hiện của cùng một bộ dữ liệu của các đối tượng thường được tô chung một màu để thuận tiện cho việc đọc biểu đồ.
Đọc biểu đồ cột kép sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
a) Biểu đồ cột kép trên cho ta những thông tin gì?
b) Trong các lớp trên, lớp nào có sĩ số tăng, lớp nào có sĩ số giảm, lớp nào có sĩ số không đổi?
c) Lớp nào có số lượng học sinh thay đổi nhiều nhất?
Giải
a) Biểu đồ cột kép trên cho ta những thông tin: sĩ số của các lớp 6A1, 6A2, 6A3, 6A4 vào đầu năm học và vào cuối năm học.
b) Lớp có sĩ số tăng là 6A2; Lớp có sĩ số giảm là 6A1, 6A3; Lớp có sĩ số không đổi là 6A4.
c) Sĩ số của các lớp được thay đổi như sau:
Lớp 6A1 giảm 5 học sinh, lớp 6A2 tăng 3 học sinh, lớp 6A3 giảm 4 học sinh; lớp 6A4 có sĩ số không đổi.
Vậy lớp 6A1 có số lượng học sinh thay đổi nhiều nhất.
Xem thêm các bài học khác :